Deprem anında ne yapmalıyız? Bu soru Türkiye gibi sık sık depremlerle yüz yüze kalan ülkeler için oldukça önemli. Bu makalede deprem anında neler yapılmalı, neler yapılmaması sorusunun yanıtlarına farklı kaynaklardan bakıyoruz. Tüm güvenilir kaynakların ilk önerisi panik yapmamakız ve ÇÖK-TUTUN-KAPAN hareketi. Yani güvenli bir yer bulup diz üstü Çökün, başınızı ve ensenizi koruyacak şekilde kapanın, düşmemek için sabit bir yere TUTUN. Diğer öneriler ise şöyle Hazırsanız başlayalım:

AFAD: DEPREM ANI İÇİN ÖNERİLER (EVDEYSENİZ)

Sabitlenmemiş dolap, raf, pencere vb. eşyalardan uzak durunuz.

Varsa sağlam sandalyelerle desteklenmiş masa altına veya dolgun ve hacimli koltuk, kanepe, içi dolu sandık gibi koruma sağlayabilecek eşya yanına çömelerek veya uzanarak kendinize hayat üçgeni oluşturun. Başınızı iki elinizin arasına alarak veya bir koruyucu (yastık, kitap vb) malzeme ile koruyun.

Sarsıntı geçene dek bekleyin. Güvenli bir yer bulup, diz üstü ÇÖK, baş ve enseyi koruyacak şekilde KAPAN, düşmemek için sabit bir yere TUTUN hareketini yapın. Deprem sırasında sarsıntı durana kadar olduğunuz yerde kalın.

Cam, pencere, dışarıya bakan duvar ve kapılardan, aydınlatma tesisatı veya armatürü gibi üzerinize düşecek her tür eşyadan uzak durun.

Sarsıntı başladığında yataktaysanız orada kalın. Üzerinize düşecek ağır bir eşya yoksa bir yastıkla başınızı koruyun; varsa en yakındaki güvenli alana geçin.

Merdivenlere ya da çıkışlara doğru koşmayın. Sarsıntı bitene kadar içeride kalın, ancak sarsıntı bitince dışarı çıkmak güvenlidir. Sarsıntı sırasında binayı terk etmeye çalışmayın.

EVDE EN GÜVENLİ ve GÜVENSİZ YERLER NERESİ?

  • Deprem hazırlığı kapsamında evde güvenli yerleri önceden tespit etmek de önemlidir. Buna göre binaların dış duvarları genellikle daha tehlikelidir ve bu nedenle dış duvarlardan uzak durmak önerilir.
  • Koridorlar, iç duvarlarla çevrili olduğu için daha güvenli sayılır.
  • Gaz riski nedeniyle mutfak, üzerinize devrilebilecek eşyaların bulunduğu yerler, pencere kenarları daha risklidir.
  • Uzun ve ağır mobilyalar ve cihazlar deprem sırasında çok fazla hareket edebilir ve devrildiklerinde hasara veya yaralanmaya neden olabilir. Evinizde kitaplıklar, dolaplar, uzun boylu eşyalar, televizyonlar gibi eşyalara sabitleyerek daha güvenli bir hale getirebilirsiniz.

ABD JEOLOJİ ARAŞTIRMALARI KURUMU ÖNERİLERİ

Eğer içerideyseniz, orada kalın: Bir masanın veya sehpanın altına girin ve tutunun (Çök, Kapan ve Tutun) veya bir koridora veya iç duvara doğru hareket edin.

Pencerelerden, şöminelerden ve ağır mobilya veya aletlerden uzak durun.

Tehlikeli bir yer olan mutfaktan çıkın.

Bina sallanırken veya düşme, kendinizi yaralama veya düşen cam veya molozlara çarpma tehlikesi varken aşağı koşmayın veya dışarı fırlamayın.

DEPREM ANINDA İLK NELER YAPILMAMALI

  • Panik yapmayın
  • Balkona çıkmayın
  • Balkonlardan ya da pencerelerden atlamayın
  • Asansör kullanmayın
  • Size yakın çok sağlam ve yüke dayanıklı bildiğiniz bir kapı değilse, kapıyı kullanmayın
  • Kibrit ve çakmak yakmayın, elektrik düğmelerine dokunmayın

SARSINTI BİTİNCE

Kendi ve çevrendekilerin yaralanma durumunu kontrol et.
Sarsıntı geçtikten sonra elektrik, gaz ve su vanalarını kapatın; soba ve ısıtıcıları söndürün.
Acil durum çantanız ile binayı daha önce tespit ettiğiniz yoldan derhal terk edip toplanma bölgesine gidin.
Her büyük depremden sonra mutlaka artçı deprem olur. Artçı depremler hasarlı binalarda zarara yol açabilir. Bu nedenle sarsıntılar tamamen bitene kadar hasarlı binalara girmeyin.

DEPREM SIRASINDA DIŞARIDAYKEN

Binalardan, elektrik hatlarından, bacalardan ve üzerinize düşebilecek her şeyden uzakta açık alanlara gidin.

Deniz kıyısından uzaklaşın.

Binalardan, üzerinize devrilebilecek şeylerden uzak durun.

Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olun.

Binalardan düşebilecek şeylere karşı dikkatli olun.

EĞER ARAÇTAYSANIZ

Durun, ancak dikkatli olun. Arabanızı trafikten olabildiğince uzağa çekin. Köprü, üst geçitte veya ağaçların, elektrik direklerinin, elektrik hatlarının veya tabelaların altında durmayın. Sarsıntı durana kadar arabanızın içinde kalın. Sürüşe devam ettiğinizde, kaldırımdaki çatlaklara, düşen kayalara ve köprüye yaklaşırken yoldaki tümseklere dikkat edin.